توضیحات
اطلاعات عمومی
| Chemical formula:C7H8 | Molar Mass:92.14 g/mol |
| Appearance: Colorless liquid | Density:0.867 g/cm3(20 °C) |
| Solub. in water:0.52 g/l (20 °C) | Melting point: -95 °C |
| Boiling point:110.6 °C | Flash point: 4°C |
| Storage temp.: below +15 °C | Cautions:Highly flammable, harmful |
| R:11-20 | S:16-25-29-33 |
| HS-No.:2902 30 00 | EC-Index-No.:601-021-00-3 |
تولوئن دکتر مجللی در دو گرید ACS و Laboratory تولید می شود.
تولوئن چیست
تولوئن یا متیل بنزن، یک هیدروکربن آروماتیک معطر می باشد. این مایع شفاف بی رنگ و محلول در آب است و بویی مشابه بوی تینر تیز یا شیرینی دارد. تولوئن به طور طبیعی در روغن کاج وجود دارد. بخارات سنگین تر از هوا است. این ماده دارای فرمول شیمیایی C7H8 می باشد. تولوئن عمدتا به عنوان ماده اولیه صنعتی و یک حلال استفاده می شود. تولوئن محلول در آب نیست. این ماده خورنده نیست و با اسید یا باز رقیق واکنش نمیدهد. تولوئن از کربن و هیدروژن تشکیل شده و قطبیت آن بسیار ناچیز است. از آنجا که گروه متیل خاصیت آزادسازی الکترون بیشتری نسبت به اتم هیدروژن دارد، تولوئن نسبت به بنزن برای الکتروفیل ها واکنش پذیرتر است. تولوئن با قرار گرفتن در معرض هوا در دمای اتاق به بخار تبدیل می شود.
تاریخچه تولوئن
این ترکیب برای اولین بار در سال 1837 از طریق تقطیر روغن کاج توسط شیمی دان لهستانی فیلیپ نریوژ والتر، استخراج شد. در سال 1841، شیمی دان فرانسوی به نام هنری یک هیدروکربن را از گل حنا (عصاره ای معطر از درخت گرمسیری)، استخراج کرد، که ظاهرا شبیه گل رز والین و بنزن بود، بنابراین این هیدروکربن جدید را بنزوئن نامیدند. در سال 1850، شیمیدان فرانسوی، از تقطیر چوب هیدروكربنی این ماده را استخراج کرد و آن را تولوئن نامید.
جدول مشخصات فنی تولوئن
| نام آیوپاک تولوئن | متیل بنزن | |
| نام محصول | تولوئن | |
| فرمول شیمیایی تولوئن | C7H8 | |
| جرم مولکولی تولوئن | 92.14 g/mol | |
| نقطه ذوب | -95 °C | |
| دانسیته | 867 kg/m³ | |
| نقطه جوش | 110.6 °C | |
| شکل ظاهری | مایع شفاف بی رنگ | |
| دسته بندی شیمیایی | هیدروکربن های آروماتیک | |
| نقطه اشتعال | °C40 | |
| فشار بخار | 10 mm Hg at 43.5 °F |
ساختار شیمیایی تولوئن
تولوئن، متشکل از یک گروه متیل (CH2) متصل به یک گروه فنیل می باشد. زنجیره جانبی متیل در تولوئن حساس به اکسیداسیون می باشد. تولوئن از یک هسته بنزن حاوی یک جایگزین متیل منفرد تشکیل شده است. این بخشی از تولوئن ها و یک متیل بنزن، یک ترکیب آلی فرار است.
تولید تولوئن
تولوئن به طور طبیعی در سطح پایین روغن خام وجود دارد و محصول جانبی در تولید بنزین توسط اصلاح کننده کاتالیزوری است. همچنین محصول جانبی تولید کک از زغال سنگ می باشد. تولید تولوئن در سطح صنعتی ارزان است. در روش های مختلف سنتز می شود. جداسازی و خالص سازی نهایی توسط هر یک از فرآیندهای تقطیر یا استخراج حلال که برای مواد معطر BTX (ایزومرهای بنزن، تولوئن و زایلن) استفاده می شود، صورت می گیرد. تولوئن به صورت ارزان در مقیاس صنعتی تولید می شود. در اصل می توان آن را با روش های مختلفی تهیه کرد. یکی از روش ها تولید تولوئن استفاده از بنزن در حضور اسید لوئیس مانند کلرید آلومینیوم با متیل کلراید می باشد که در اثر این واکنش تولوئن تولید می شود:
کاربرد تولوئن
تولوئن به عنوان حلال در بسیاری از محصولات مصرفی استفاده می شود. تولوئن در شاخه های مختلف صنعت کاربردهای بسیاری دارد:
1.در ساخت نیتروتولوئن
2.به عنوان حلال در برخی از انواع ماده های رقیق کننده رنگ
3.مارکرهای دائمی و تولید انواع ماژیک ها
4.ساخت سیمان تماسی
5.در تمیز کننده های فلزات
6.تولید انواع خاصی از چسب ها
7.در واکنش های شیمیایی برای تولید اسید بنزوئیک
8.به عنوان پیش ماده بنزن و زایلین
9.تولید مونو، دی- و تری نیتروتولوئن TNT به منظور ساخت کف پلی اورتان
10.ترکیب قابل اشتعال و انفجار معروف به TNT یا تری نیتروتولوئن در صنعت مواد منفجره
11.ساخت فنل و کاپرولاکتام
12.در ساخت فوم های انعطاف پذیر پلی یورتان
13.تولید اسید بنزوئیک و بنزآلدهید
14.ساخت درزگیرهای سیلیکونی
15.ساخت چرم
16.در فرمولاسیون ضد عفونی کننده ها
17.به عنوان تقویت کننده اکتان در سوخت های بنزین
18.به عنوان حلال برای نانومواد کربن از جمله لوله های نانو و فولرن
19.به عنوان فیلر یا ملات برای کیت های ظریف پلی استایرن
20.برای شکستن گلبول های قرمز خون در آزمایشگاه بیولوژیک
21.به عنوان خنک کننده برای سیستم های انتقال حرارت
22.در تولید پلیمرهایی که برای تولید نایلون و بطری های پلاستیک سودا
23.ساخت پلی یورتان ها
24.به منظور ساخت و تولید داروها
25.ساخت رنگ ها
26.در ساخت تولوئن دی ایزوسیانات (TDI)
27.محصولات آرایشی و ناخن
28.سنتز مواد آلی مواد شیمیایی
